E gjithë mënyra e sjelljes së Lulzim Bashës, që në ditën kur Sali Berisha u shpall non grata nga SHBA, e deri në fund, kur vendosi ta përjashtojë atë nga PD-ja është ajo e një njeriu të kapur peng. Prej fillimit, me reagimin e parë publik, ai mbajti një qëndrim as mish as peshk, që e futi forcën e vet politike në konfuzion. Atëherë Lapsi.al i kahasoi, fjalë për fjalë, tekstin e kreut të PD, i cili Berishës i detyrohej gjithë karrierrën e tij brenda kësaj partie dhe atë të presidentit Meta, me të cilin kishin qenë po aq aleatë sa kundërshtarë: ato ishin si nata me ditën. Më pas, meqë në mënyrë jo fare të rastësishme, vendimi i sekretarit Blinken erdhi menjëherë pas përfundimit të zgjedhjeve të 25 prillit, kur opozita po debatonte nëse do të zgjidhte rrugën radikale, apo atë institucionale për kundërshtimin e blerjes së votës, Basha e arrosi këtë debat, duke lënë që tema e njollosjes së Berishës të bëhej refreni dominant politik gjatë të gjithë verës.
Ndërkohë, disa zëra demokratësh periferikë, të promovuar dhe të mbështetur nga ai, filluan në mënyrë të njëkohshme me analistët e paguar nga Rama të propogandonin idenë se opozitës i bën mirë divorci me Berishën. Basha të gjithë këtë e kaloi me gjoja heshtje dhe mospërfillje, pa hapur një debat publik, pa i konsultuar forumet e partisë, pa bërë një bilanc se çfarë e dëmtonte më shumë partinë, mbrojtja apo distancimi nga Berisha. Edhe në ditët e fundit ai është takuar dy herë për një kohë të gjatë me atin e vet politik dhe nuk i ka thënë atij asnjë fjalë për atë që do të bënte. Berisha e ka marrë vesh vetëm 15 minuta para të gjithë shqiptarëve se ai do të ndëshkohej nga partia që pati themeluar vetë. Madje ai u vu përballë faktit të kryer dhe nuk iu mundësua të mbrohej, as para kolegëve në mbledhjen urgjente të grupit të demoktarëve.
Të njëjtën taktikë zgjodhi Basha edhe me deputetët e tjerë të cilët më parë e dëgjuan vendimin nga televizori duke pritur si dele në hollin e PD, për të marrë pjesë në mbledhjen post faktum që kishte thirrur kryetari. E gjithë kjo kronologji e shkurtër që tregon njëkohësisht edhe një vendim të marrë tinëz partisë, edhe një lojë kulisash që vërteton se firma është hedhur tjetër kund, pasi askush nuk është pyetur (njerëzit më të afërt të kryetarit pohonin pak ditë më parë se pavarësisht kostove Berisha nuk mund të përjashtohej se kjo e dëmtonte rëndë PD-në) ngre disa pyetje. Pse Basha e shmangu për një kohë të gjatë prononcimin për këtë çështje? Pse ai nuk guxoi ti’a thotë asnjëherë Berishës, në takimet kokë më kokë, të vërtetën e aktit që do të ndërmerrte? Pse nuk hapi një debat demokratik brenda partisë, madje edhe një votim në radhët e saj? A nuk e ka PD-ja obligimin moral të ketë të paktën të njëtin standart me PPSH-në, e cila në kongresin e shpërbërjes së saj bëri një bilanc të trashigimisë së epokës enveriste?
Të gjitha këto pikpyetje të shtruara edhe në sfondin e mesazheve shantazhuese që i janë dërguar Bashës nga diplomatët amerikanë, të cilat Lapsi i ka botuar tashmë, të bëjnë të dyshosh se lideri demokrat ka vepruar i vetmuar e në fshehtësi, tamam si njeri i kapur me preshë në duar. Eshtë vështirë të spekulosh nëse ai është peng i ndonjë afere koruptive për të cilën tashmë ia kanë të gatshme dosjen, nëse dikush i tund mbi krye histornë e lobimit në SHBA, me para që s’u dihej burimi, nëse një i tretë i ka përmendur vizën që nuk e merr dot apo një “non grata” të mundshme. Por, ama, një gjë duket sheshit: Lulzim Basha, në këtë çështje, nuk ka vepruar si njeri i lirë.
Atij nuk i ri as fabula e sforcuar që shpërndajnë mbështetësit e tij, të cilët reken të argumentojnë se e ndërmori veprimin e vështirë të sakrifikimit të Berishës, për të ruajtur marëdhëniet me SHBA-në. PD-ja e drejtuar prej tij i ka më keq se kurrë marëdhëniet me diplomatët amerikanë. Ata e kanë tradhëtuar për marrëveshjen e 5 qershorit ku hyri në besë të tyre, për reformën në drejtësi që e ka kapur të gjithën qeveria, ata i kanë falur Edi Ramës edhe zgjedhjet moniste ku vodhi vetveten edhe ato të përgjithshme ku bleu votuesit e opozitës. Pra, ose vetëm një idiot, ose dikush i marrë peng, mund të dorëzojë një pjesë të trashëgimisë së tij, për të mos marrë asgjë në këmbim. Por Lulzim Basha nuk ka vepruar kësisoj nga padija, por nga paburrërria. Dhe kjo duket më së miri në fjalën që ai mbajti për të paralajmëruar dënimin për Berishën. Ai e ngriti atë në qiell, nuk pranoi asnjë nga akuzat për të cilat e akuzojnë, e pasi tha këto, shpalli përjashtimin. Mesazh më të qartë se ai po vepronte sepse ashtu e detyronin nuk kishte si të kishte.
Në fakt, i gjithë ky enumeracion i gjatë nuk ka për qëllim të tregojë se kush ka lujatur rolin e të mirit dhe kush atë të të keqit në këtë film të shpifur dhe të shëmtuar. Për mënyrën se si e mbylli dalë ngadallë PD, për formën aspak luajale se si e paracaktoi trashigimtarin e tij, për heshtjen dhe pafytyrësinë që tregoi kur spastroheshin Topalli, Bode, Patozi, Bregu, “doktori’ meritonte po të njëjtën fat nga djali mosmirnjojtës dhe planprishës. Pra, askujt nuk duhet ti vijë keq për këtë. Por, ndërkohë interesi publik i kësaj fabule e tejkalon disa fish fatin personal të Bashës dhe Berishës. Në thelb, mënyra sesi i pari u soll me të dytin, se si ai planifikoi në vetmi dhe në heshtje goditjen e tij ngre një pikpyetje të madhe për të ardhmen e opozitës. Sepse në këtë stad fuqie politike, monetare dhe diplomatike ku ka mbërritur regjimi i Ramës, PD nuk e ka luksin të ketë në krye një shef të shantazhueshëm dhe të kapur. Fatkeqësisht kjo po ndodh. Dhe ky është lajmi më dëshpërues i episodit të përjashtimit të Berishës. Bashkë me peshën e humbjes së liderit historik, ai po na shërben për të kuptuar se PD ka përfunduar si një çetë bashibozukësh që komandantin ia kanë kapur peng.
