Në 1803, nën drejtimin e Thomas Jefferson, Amerika bleu Luizianën nga Franca për një shumë fare të vogël, duke dyfishuar madhësinë e vendit. Në 1867 amerikanët e blenë Alaskën nga rusët. Sot në 2019, SHBA dëshiron të blejë Greenlandën nga Danimarka.
Donald Trump nuk është aspak i çmendur. Ai nuk u zgjua një mëngjes dhe i tha gruas së tij Melania,”sot unë do të rekomandoja tregun e Grenlandës, sepse është një blerje e mirë”.
Propozimi që Presidenti amerikan e ka bërë publik ka të bëjë me luftën strategjike që zhvillohet midis Kinës dhe Amerikës për kontrollin e tokave të rralla të planetit.
Këto toka të rralla janë absolutisht thelbësore për prodhimin e produkteve të teknologjisë së lartë, që nga telefonat mobil të thjeshtë deri tek kompjuterët kuantikë si dhe teknologjia hapësinore.
Emra të ndryshëm “ekzotikë” që mund të mos thonë asgjë për një qytetar të zakonshëm të kësaj bote, të tilla si neodymium, praseodymium, dysprosium dhe terbium, janë pikërishrt shkaku i kësaj lufte të panjohur nga e cila varen ekonomitë më të mëdha të planetit.
Propozimi i presidentit amerikan për Danimarkën për blerjen e Grenlandës ka ardhur si befasi. Fokusi i SHBA është te nëntoka e pasur e Grenlandës, e cila fsheh 38.5 milion ton okside të rralla.
Bëhet fjalë për 17 minerale të nevojshme për të prodhuar artikuj të teknologjisë së lartë dhe deri më tani nxjerrja e tyre kontrollohet nga Kina.
Një objektiv për SH.B.A. është Greenland Minerals , një kompani australiane që ka krijuar një eksitim të mirë që kur filloi të funksionojë në gadishullin jug-perëndim të Greenland në 2007 për të zhvilluar minierën Kvanefjeld, e cila është baza për shumë metale të rralla.
Më shumë se 100 milion ton xeheror besohet se ndodhen nën sipërfaqe dhe kompania pritet të bëhet një nga prodhuesit më të mëdhenj globalë jashtë Kinës.
Kompania e dytë, gjithashtu australiane, Tanbreez Mining, pretendon të kontrollojë depozitat e pasura dhe të rralla të tokës dhe e konsideron të panevojshëm bashkëpunimin me Kinën.
Sipas Greg Barnes, kreu i ekipit të gjeologëve të Tanbreez, kompania është e aftë të punojë vëllime të mëdha tokash të rralla me kosto të ulët dhe për këtë arsye nuk ka nevojë për rafineritë kineze.
Korporatat amerikane dikur e shikonin Kinën si furnizues kryesor të metaleve të tokës së rrallë për telefonat mobil, kompjuterët dhe makinat elektrike kohët e fundit. Dhe qeveria amerikane u qetësua kur kompanitë kineze filluan ngritjen e minierave në Afrikën qendrore dhe jugore për të siguruar një dominim edhe më të madh të tregut global.
Sidoqoftë, gjërat kanë ndryshuar vitet e fundit, pasi Xin Jingpin është në krye të Kinës. Në politikën e tij agresive të jashtme, presidenti ambicioz i Kinës është i shqetësuar për qarqet politike amerikane. Drejtuesit e Shtëpisë së Bardhë theksojnë nevojën për të shkëputur ekonomikisht superfuqinë nga konkurrenti i saj kryesor.
Nëntoka e pasur e Grenlandës dhe mbi të gjitha 38.5 milion ton okside të rralla që gjenden në një zonë kaq të izoluar të planetit, duket se janë joshja për Donald Trump, i cili dëshiron ta blejë atë nga Danimarka.
Ndërsa lufta e tregtisë përshkallëzohet, Kina ka kërcënuar të shkurtojë eksportet e rralla të tokës në Shtetet e Bashkuara, dhe Uashingtoni është më i interesuar se kurrë për këto 17 metale të nevojshme për të prodhuar artikuj të teknologjisë së lartë.
Shtetet e Bashkuara madje kohët e fundit kanë nënshkruar një Memorandum Mirëkuptimi me Greenlandën për nxjerrjen e tokave të rralla dhe promovimin e investimeve në këtë rajon autonom, i cili është në pronësi administrative të Danimarkës.
