Në emisionin “Të Paekspozuarit” në MCN TV u diskutua mbrëmjen e djeshme për zgjedhjen e Fredi Belerit si eurodeputet, ndërsa është në burgun i Fierit i dënuar për blerje votash në zgjedhjet vendore te 14 majit 2023.
Për avokatin Eugen Beçi, ky është një rast që ndodh për herë të parë në Shqipëri dhe duhet të shihet si do të veprohet. Sipas tij kryetari i Bashkisë në Republikën e Shqipërisë, në bazë të ligjit mbi pushtetin vendor, nuk mund të jetë deputet, sepse është detyrë e papajtueshme që kryetari i Bashkisë të jetë deputet.
“Vota e popullit është interesante, pavarësisht nga deklarimet që mund të bëjë eurodeputeti më i ri i përfaqësuar duke mbrojtur interesat e atdheut të tij, por nga pikëpamja procedurale është një risi, është një veprim i ri.
Për qartësimin në lidhje me këtë situatë, proceduralisht, është kazus i ri dhe është hera e parë që ndodh një situatë e tillë, të paktën për Republikën e Shqipërisë është një situatë e tillë, e cila në vetvete ka shumë pikëpyetje.
Pikëpyetjet e para, a bie ndesh roli i kryebashkiakut me rolin e një deputeti, aq më tepër eurodeputet në rastin kombëtar? Eurodeputeti, një njeri i burgosur, rezultoi që është, dhe populli shqiptar po i kthen përgjigje që është, sepse është zgjedhur përfundimisht.
Kemi një kryetar bashkie të zgjedhur që nuk është betuar dot ende. Ndodhet në burgun e Shqipërisë, ndodhet si i pandehur sepse vendimi ende nuk ka marrë formë të prerë.
Zgjidhet nga një shtet tjetër si eurodeputet i Bashkimit Europian, i Parlamentit Europian, ku Shqipëria nuk është pjesë.
Kjo është pjesë e kazusit për ta zgjidhur. Kryetari i Bashkisë në Republikën e Shqipërisë, në bazë të ligjit mbi pushtetin vendor, nuk mund të jetë deputet. Është detyrë e papajtueshme që kryetari i Bashkisë të jetë deputet.
Pyetjes nëse duhet ta marrim me analogji që eurodeputeti ka të njëjtën vlerë si një deputet i Kuvendit të Shqipërisë, Beci tha se kjo mbetet për t’u sqaruar nga Gjykata Kushtetuese.
Gjykata Kushtetuese e Republikës së Shqipërisë duhet të vendosë nëse kryetarit të bashkisë, a bie ndesh me rolin e eurodeputetit legjislacioni shqiptar e ka të qartë, bie ndesh, nuk mundet të jesh deputet dhe kryetar. Kjo është pyetje e parë që Gjykata Kushtetuese duhet të vihet në lëvizje dhe të japë një përgjigje.
Për shkak të fitimit të imunitetit, ai automatikisht i pushohet çështja, sepse hyn në një nga rastet kur ligji parashikon që nuk mund të ushtrohet ndjekje penale pa i hequr imunitetin nga parlamenti.
Mbetet të shohim rregullimet që ka vetë Bashkimi Europian mbi imunitetin e mandatit të deputetëve. Brenda territorit të Bashkimit Europian dhe brenda Parlamentit të Bashkimit Europian, për shkak të funksionit të tij dhe eurodeputetit, nuk ka imunitet për shkelje të ndryshme që mund të kryejë. Parlamenti Europian ia heq imunitetin menjëherë në rast se konstaton shkelje. Këtu jemi në një rast akoma më sui generis.
Këtu kemi një person në burg, ende të padënuar, sipas planifikimeve që ka Parlamenti Europian. Konstituimi i Parlamentit Europian bëhet në shtator dhe deri në shtator, ne mund të kemi një situatë ku eurodeputeti i zgjedhur mund të marrë vendimin e formës së prerë dhe ai të bëhet ose të kthehet në statusin e dënuar. Në rast se ai kthehet në statusin e dënuar nga pikëpamja juridike, imuniteti nuk ka fuqi prapavepruese. Ai vazhdon të mbetet i dënuar, por mund të kryejë dënimin dhe të shkojë të gëzojë rolin si eurodeputet. Logjikisht nuk mund të jetë dhe në burg dhe eurodeputet”-tha Beçi.