Nga Lorenc Vangjeli
Jonada e Vogël nuk do ta mësojë kurrë më se ka një mallkim të frikshëm që i ndjek shqiptarët brez mbas brezi. Atë që e fitojnë në luftë e humbasin në paqe. Triumfojnë në beteja epike, me gjak pafund dhe sakrifica që nuk u duket fundi, por humbasin kur duhet ta bëjnë më mirë kombin në paqe. Historia duket se ka rrjedhur në dhjetra dëshmi që vërtetojnë pezmin dramatik të një prej mendjeve më të mencura e kontraverse të këtij vendi, që thoshte se armiku më i keq i shqiptarëve janë vetë shqiptarët.
Në këtë pikë epike, shqiptarët janë unikë. Gjetkë, edhe tek fqinjët, është ndryshe. Krejtësisht ndryshe. Për shembull, studioja e Opinionit në Serbi: Përballë Fevziut nga Beogradi që mundohet të verë rend e rradhë në sherr, opozitarët akuzojnë me gishta në sy presidentin e tyre Alekandër Vucic se është bërë argat i Tiranës. Argatë dhe të shitur tek Edi Rama janë edhe kryeministrja Ana Brnabic dhe ministri i brendshëm Aleksandër Vulin. Kurse për Ivica Dacic, serbin e lindur në Prizren, nuk do të kishte asnjë dyshim se është vetëm një argat i vogël e pa dobi i Prishtinës. Në një rast të tillë, askush nga argatët e supozuar nuk do të gjykohej si i tillë, por vetë akuzatorët do të konsideroheshin të lajthitur. Sepse akuza është qesharake.
Në Tiranë kjo është një histori që përmendet shpesh, por në kah të kundërt. Argat dhe vasal i Beogradit është Edi Rama me gjithë shokët e tij. Një pakicë e thjeshtë, gjithmonë e më e rrudhur nga Shqipëria, kryesisht ai grup militantësh ulërirës që shohin gomerë fluturues kur ata i shenjon si të tillë idhulli i tyre politik, e besojnë pa mëdyshje se në simbiozën me heronj e tradhëtarë, Rama dhe të tijtë kanë zgjedhur pamëdyshje tradhëtinë për hise vetjake.
Edhe mes socialistëve të Ramës janë të shumtë ata që besojnë në stigmën që ndëshkon me damkën e të shiturit në Beograd e gjetkë të gjithë kundërshtarëve të tyre duke nisur me Doktorin dhe duke mos sosur me Ilirin, që qoftë njëri, qoftë tjetri shohin reciprokisht tek Rama jo kundërshtarin që duhet mundur, por armikun që do shkulur. Nga gjithë rrokopuja, ngulmi e zulma me bojë e katran që hidhet portal më portal e ekran më ekran, është gati e pamundur të mos i zihet besë edhe njërës palë, edhe tjetrës.
Piedestalet e rreme të moralit pa cen, ku besojnë se qëndrojnë opozitat shqiptare, nuk i bën predikimet e socialistëve dje dhe demokratëve sot, të vërteta absolute Bible dhe Kurani. Ato janë thjesht dhe vetëm pjesë e një skeme që mendohet e dobishme për rikthim në pushtet, por mjafton vetëm një detaj për të të vërtetuar të kundërtën e saj dhe nevojën lebetitëse që shqiptarët në Tiranë e Prishtinë, të paktën për probleme të vecanta, të mos sillen si armiq me njëri-tjetrin. Sepse ashtu vetëm vrasin njëri-tjetrin.
Vendimi legjitim i qeverisë së Republikës së Kosovës për nisjen nga një gushti të zbatimit të reciprocitetit me Serbinë, për targat dhe letërnjoftimet, solli sërish atmosferë luftë në kufi. Barrikadimet në veri dhe lëvizjet kërcënuese të ushtrisë serbe dhe deklarimet politike që nxisin konflikt nga Beogradi, në Tiranë u panë me një gjakftohësi të habitshme. Njëlloj sikur të mos kishte ndodhur asgjë dhe sikur lufta politike në Tiranë të ishte kreu dhe fundi i gjithë botës. Duke harruar se një luftë reale, në kufinjtë më lindorë të Evropës, e ka vënë gjithë kontinentin në rrezikun më të madh që nga Lufta e Dytë Botërore. Gjithashtu duke mos kujtuar se Ballkani është hallka më e dobët në sistemin global të sigurisë për BE-në.
Qeveria ka bërë të vetën, por askujt në qeveri dhe as Ramës vetë, Doktorit dhe Ilirit jo e jo, nuk i ka shkuar në mend që duhet të bëhen bashkë, qoftë dhe në një tryezë informale dhe qoftë edhe për të diskutuar se cfarë duhet bërë. Kaq e thellë është urrejtja reciproke në Tiranë, sa në opozitë ekziston bindja se kyci i suksesit të tyre është vetëm dështimi i qeverisë. Pavarësisht cmimit që mund të paguajë nga klima e tensionit Jonada, shoqëria apo gjithë kombi. Ballkani është një nga celësat modestë për të kuptuar edhe të nesërmen e Tiranës.
Ballkani i hapur është një paradhomë e BE-së, që kalon mbi mendjet e kycyra në urrejtje. Ndaj as Edi Rama nuk e ka vëlla Vucicin sic mëtojnë t’ja adaptojnë në certifikatë në Tiranë dhe as Vucici nuk ka shans të jetë vasal dhe argat i tij. Albin Kurti është zgjedhja e vetme e Edi Ramës, ashtu sic Vucici sheh si zgjidhje të tij të parë serbët e veriut të Kosovës apo Putinin e vetmuar tashmë edhe pse avionët e NATO-s mund të jenë brenda pak orësh sërish mbi Ballkan, si në 99-ën.
Në këto orë të trazuara, me Albin Kurtin dhe Edi Ramën duhet të jetë edhe Doktori, edhe Iliri. Vetëm kjo mënyrë të bëri politikë nuk i relativizon historitë që prodhon papushim politika në vend, shumë më tepër nga sa mund të tresë edhe vetë stomaku i saj i trazuar në Tiranë. Vetëm kjo mënyrë sjelljeje, pa marrë parasysh emrat vetjakë të protagonistëve që besojnë reciprokisht se nuk janë kursesi njëlloj me njëri-tjetrin, do të krijonte më shumë shanse që Jonada e Vogël që nuk e lanë të bëhet grua dhe të tjerë nesër, të mos humbin jetën aq barbarisht, njëlloj sikur t’jua rrëmbente armiku.
Kjo është ndoshta mënyra e vetme – në Tiranë mund ta quajnë utopi – për të prishur qoftë dhe një herë mallkimin që i sheh shqiptarët armiq me njëri-tjetrin. Vetëm kështu në Beograd mund të shtohet një tjetër ditë feste, kur ata sipas traditës, të festojnë si fitore, humbjen e tyre të rradhës. Sepse tamam atëherë, duke u ndarë me pjesë të miteve të tyre të rreme, mite me djepe të vjetër dhe maternitete të rinj, serbët do të fitonin mbi veten gjithashtu.
