NGA MENTOR NAZARKO
Agresioni rus mbi Ukrainë ka provokuar ndjeshmëri të lartë në hapësirën shqiptare, diçka normale për një shoqëri e komb modern, për më shumë në kohën e konflikteve të mediatizuara 24 orë në 24. Kanë plasur memet, për ndihmën e Donaldit për Ukrainën, apo për ndikimin e fuqishëm të ndalimit të importit të çajit rus në Kosovë, por dhe vajtimi për fatin e civilëve të vrarë atje, nisur nga imazhet që janë kudo njëlloj. Politikanë të botës shqiptare me eksperiencë të gjatë ekzekutive, apo pa shumë eksperiencë të tillë, po tentojnë të përfshihen në ligjërimin global: të flasësh sot për rezoluta për Ukrainën, ngjan madhështor, strategjik, globalist, dhe universalist, madje mund t’ i futësh një shkelm dhe kundërshtarit tënd të afërt politik, duke e ndërlidhur me konfliktin ruso-Ukrainas. Mirpo diskutimi real është përtej ndjeshmërive apo ndjenjave të shqiptarëve, apo shakave tona provinciale. Ai lidhet me arsyen e shëndetshme
Ky është një diskutim i gjatë, që nuk mund dhe do të trajtohet vetëm me artikuj gazetareskë, por dhe shkencërisht, sepse lidhet me të drejtën ndërkombëtare, më konkretisht, me atë që në mënyrë inflative përkufizohet si prishje e arkitekturës së rendit ndërkombëtar. Dhe në këtë arkitekturë, më së pari,do mund të shquanim prishjen e funksionimit (mungesën e konsensusit) të atij që është Direktorat i Botës-Këshilli i Sigurimit të OKV, ku Rusia është njeri ndër 5 shtetet me të drejtën e vetos. Afërmendsh që nuk pritet të ketë për një kohë të gjatë votime ku duhen 5 vota pro të Fuqive të mëdha. Dhe këto votime lidhen me konfliktet, krizat e armatosura, përdorimin e forcës, njohjen e shteteve të rinj, etj.
Duke mbetur në këtë vëzhgim paraprak për defunksionalizimin e Këshillit të Sigurimit,( ku bën pjesë Shqipëria për dy vjetët e ardhshme), mungesa e konsensusit për përdorimin e forcës në ndaljen e genocidit serb mbi popullin e Kosovës, u përdor cinikisht më së fundmi, në fjalimin e Presidentit Putin si precedent për autorizimin e ndërhyrjes ruse në Ukrainë. Sipas fjalimit të Putinit, prej këtij precedenti të vendosur në Kosovë, Perëndimi, gjegjësisht SHBA-të vijuan ndërhyrjet ushtarake në Irak, Siri, Libi, etj pa pyetur Rusinë. Shumë thjesht, Rusia nuk ishte dakord me autorizimin e përdorimit të forcës,. Cinikisht, Rusia sot e risolli atë precedent për të përdorur në Ukrainë forcën e vet pa lejen e SHBA-ve dhe fuqive të tjera perëndimore me të drejtë vetoje.
Nga paralelja e këtyre dy zhvillimeve, atyre në Kosovë në 1999, dhe sot në Ukrainë, populli i Kosovës dhe mbarë kombi ynë, duhet ta kuptojnë dhe njëherë përmasat dhe madhështinë e asaj që Perëndimi bëri në favor të tyre. Pra, implikimet e asaj që u krye për Kosovën asokohe, ishin dhe janë aq delikate, sa shpjegojnë kësisoj edhe njëherë përpjekjet vijuese perëndimore për ta legjitimuar a posteriori ndërhyrjen e armatosur me rezolutën 1244, dhe krejt zhvillimet juridike të mëpastajme, për të ruajtur ligjshmërinë ndërkombëtare, për të bindur faktorin kosovar për të qenë bashkëpunues, etj, etj.
Prej madhështisë, apo implikimeve të asaj ndërhyrjeje, riaktualizohet nevoja për t’ i shprehur dhe njëherë mirënjohjen Perëndimit për ndihmën që dha për të shmangur zhdukjen e popullit shqiptar të Kosovës nga territori i vet. Atyre shqipfolësve që e kanë interpretuar këtë ndërhyrje në dritën e interesave gjeopolitike, mbase sot duhet t’u vijë të paktën keq për këtë sjellje puritane ideologjike të tyre duke parë me përçmim ndërhyrjen që ruajti ekzistencën e shqiptarëve asokohe.
Nga ana tjetër, duke ndjerë rrezikun e hapjes së një vatre të re konflikti në Ballkan, që mund të preki Kosovën, në tension latent me Serbinë, shqiptarët duhet të kuptojnë sesa i nevojshëm ka qenë, është dhe do të jetë ruajtja e raportit me perëndimin, duke dëgjuar me vëmendje këshillat dhe rekomandimin e miqve tanë, për përmbylljen e dialogut me Serbinë, pa rrezikuar kurrë tërheqjen e NATO-s nga Kosova, si ka ndodhur në vitet e fundit. Për më shumë, duke qenë se NATO është mbrojtësi i vetëm real i sigurisë në territorin e Kosovës, autoritetet e Kosovës nuk mund të aventurohen pa lejen e NATO-s në veprime që e rrisin tensionin, veçanërisht në veri/Panorama
